အပိုင်း ၄။ ဘယ်သူမပြု မိမိမှု

ဟဲ့ ဇီးကွက်ရေ။ လူမှုကွန်ရက်ဆိုတဲ့ နေရာက အင်တာနက်ပေါ်မှာ ရှိတယ်နော်။ အင်တာနက်ဆိုတဲ့ သဘောက ကိုယ် တစ်ခုခုတင်လိုက်တာနဲ့ အဲ့အရာက အင်တာနက် တစ်နေရာရာမှာ အမြဲတမ်း ကျန်နေတတ်သကွဲ့။ ဘာကြောင့် အဲ့လို ဖြစ်နိုင်လဲဆိုတော့ ကိုယ်တစ်ခုခု အင်တာနက်ပေါ်မှာ တင်ခဲ့တာ၊ ပြောခဲ့တာကို ကိုယ်က ပြန်ဖျက်လိုက်ရင်တောင်မှ တစ်ယောက်ယောက်က သိမ်းထားခဲ့ရင် သူတို့တွေဆီမှာ ကျန်နေမှာ မျိုးလေ။ အဲ့အချက်အလက်တွေက သူတို့ရဲ့ ဖုန်းထဲမှာ ကျန်သွားရင်ကျန်၊ မဟုတ်ရင် အင်တာနက် တစ်နေရာမှာ ကျန်နေနိုင်တယ်။ ကိုယ်ပြောသမျှ အရာရာတိုင်းက အင်တာနက်ပေါ်မှာ သမိုင်းတွင်တတ်လို့ အကျွန်ုပ် မြင်တယ်။

တစ်ချို့ လူမှုကွန်ရက်ဆိုတာက ကိုယ့်ကွန်ရက်ထဲမှာ ကိုယ်သိတဲ့လူတွေပဲ ရှိအောင်ထားလို့ရပေမဲ့ တစ်ချို့ကတော့ လူများများ မြင်လို့ရအောင် လုပ်နိုင်တဲ့ သဘောသဘာဝတွေ ရှိတယ်လေ။ အဲ… အထူးသဖြင့် ဇီးကွက်သွားသွားနေတဲ့ Facebook ဆိုတဲ့ နေရာကြီးဆိုရင် နင့်သူငယ်ချင်းနဲ့ မိသားစုတွေ တင်မကဘူး၊ တစ်လောကလုံးကို ချိတ်ဆက်လို့ရမယ့် အခွင့်အရေးမျိုးကို ပေးထားတယ်။ ဘယ်သူတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်မယ်ဆိုတာက နင့်သဘောပါလေ။ ဒါပေမယ့် တကယ်လို့ နင့် Facebook ထဲက အပြင်မှာ ကိုယ်တကယ် အကြောင်းမသိတဲ့ လူတွေ ပါနေရင် တော်ကြာ သူတို့ထဲက တစ်ယောက်ယောက်က မကောင်းကြံချင်ရင် နင်ဂိပြီပေါ့။ အဲ့ဒါဆို နင်ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။​ အပြင်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြောရရင် Facebook ဆိုတဲ့ လူမှုကွန်ရက်ဆိုတာက ကွန်ရက်ထဲမှာ ကိုယ်မသိတဲ့သူတွေပါတဲ့အခါ နင့်အပြင် လူကြားသူကြားထဲမှာ ကိုယ့်အကြောင်းကို ပြောနေသလို၊ ကြေညာနေသလိုပဲပေါ့။ အဲ့တော့ လူတကာရှိတဲ့ နေရာမှာ နင့် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကို ပြောမလား။

လူမှုကွန်ရက်ပေါ်မှာ ဘေးကင်းလုံခြုံတယ်ဆိုတာ ကိုယ်ပြောမယ့် အကြောင်းအရာက ဒီလူမှုကွန်ရက်ပေါ်မှာ ပြောသင့်၊ မပြောသင့်ကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်တတ်တာကို ခေါ်တာပေါ့။ ဥပမာ ကိုယ့်မှာ ပိုက်ဆံဘယ်လောက်ရှိတယ်၊ တန်ဖိုးရှိတဲ့ဟာတွေကို ဘယ်နားမှာ သိမ်းထားလဲဆိုတာ ထုတ်ကြွားမလား။ ကိုယ့်မှာရှိတာတွေကို လိုချင်တဲ့သူတွေ၊ ကိုယ့်ကို ရန်ရှာချင်တဲ့ သူတွေသာ သိသွားရင် အန္တရာယ်ပေါ့။ ကိုယ်ဘယ်မှာ ရှိနေတယ်၊ ဘယ်ရောက်နေတယ် ဆိုတာတွေ၊ ကိုယ့်ရဲ့ အားနည်းချက်တွေက ဘာဆိုတာတွေကို ကိုယ့်ကို ဒုက္ခပေးချင်တဲ့သူတွေက သိသွားရင် ကိုယ့်အတွက် အန္တရာယ်ပေါ့။ ဥပမာ Facebook က ကိုယ့်ရဲ့ About နေရာမှာ လူတိုင်းမြင်နိုင်တဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေ၊
 နေရပ်လိပ်စာကို အတိအကျတွေ ဖော်ပြထားတာကို ရှောင်ကြနော်။ ကိုယ်က ဖုန်းနံပါတ်တွေကိုလည်း ဖေ့စ်ဘုတ်မှာ ထည့်ထားရရင်လည်း only me (ကိုယ်တစ်ယောက်ထဲ မြင်ရအောင်) ပြုလုပ်ထားကြနော်။
 About နေရာမှာ ထည့်ထားတဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်တွေ (ဥပမာ ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင်၊ မိသားစုဝင်) အချက်အလက်တစ်ခုချင်းစီ ကို public ဖြစ်သင့်လား friend only ဖြစ်သင့်လား သေချာစိစစ်သင့်တယ်နော။

ကိုယ်တင်ထားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို နောက် တစ်ယောက်ယောက်က Screenshot ရိုက်ယူထားလို့ ရတယ်ဆိုတာကိုလည်း မမေ့နဲ့နော်။ ကိုယ်ပို့စ်တင်တာတွေ နဲ့တင်မကပဲ ကိုယ်မသိတဲ့သူတစ်ယောက်က ကိုယ့်ကို Message (မက်စေ့) ပို့ပြီးတော့ အတွင်းရေးအချက်အလက်တွေ လာမေးတယ်ဆိုရင်လည်း ဇီးကွက် မဖြေရဘူး။ ငယ်ငယ်က အမေဆုံးမနေကြလို အပြင်ထွက်ရင် သူစိမ်းတွေ စကားလာပြောရင် ပြန်မဖြေနဲ့ ဆိုသလိုပေါ့။ အဲ့သလိုပဲ အွန်လိုင်းဆိုတာကလည်း လူအချင်းချင်း မမြင်ရတော့ နင်က ဘာမှမဖြစ်လောက်ပါဘူးလေလို့ ထင်နေပေမဲ့လည်း စဉ်းစားဆင်ခြင်ရမှာကတော့ ထိုနည်းတူစွာပါပဲ။

ကဲ… ဆက်ပြီးတော့ လူမှုကွန်ရက်ဘေးကင်းလုံခြုံတာနဲ့ ပက်သက်လို့ social media တစ်ခုချင်းစီရဲ့ သဘောသဘာဝတွေကို အကျဉ်းချုံးလေးဆက်ပြောပြမယ်။