အပိုင်း ၃။ အင်တာနက် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုဆိုတာ
ကဲ ဇီးကွက်၊ အခုကစပြီးတော့ သင့်ကို အကျွန်ုပ် အင်တာနက်ဘေးကင်းလုံခြုံမှုအကြောင်းတွေ သေချာရှင်းပြမှ ဖြစ်တော့မယ်။
အင်တာနက်ဆိုတာက လူတွေ တကယ်ရှိမနေပဲ ကွန်ရက်ကြီးပေါ်မှာ လူတွေကို ကိုယ်စားပြုထားတဲ့အရာတွေနဲ့ တည်ဆောက်ထားတယ်ဆိုတာ မှတ်မိလား။ အင်တာနက်ကနေ ကိုယ့်ကို ထိခိုက်တယ်ဆိုတာမျိုးက ကိုယ်က ပေါ့ဆလို့ အပြင်မှာ ကိုယ်ထိလက်ရောက် အန္တရာယ်ကျရောက်တာမျိုး၊ အင်တာနက်ပေါ်က အကြောင်းအရာကြောင့် အပြင်မှာ ကိုယ့်စိတ်နာကျင်ထိခိုက်သွားတာမျိုးနဲ့ အင်တာနက်ပေါ်က အလိမ်အညာတွေမိသွားတာမျိုးကို ခေါ်တာပေါ့ကွာ။
ကိုယ်ထိလက်ရောက် အန္တရာယ်ကျရောက်မှု (Physical Risk)
ဥပမာ ကိုယ့်ကို ရန်ပြုချင်တဲ့ သူတစ်ယောက်က ကိုယ်ဘယ်နားမှာ ရှိနေတယ်၊ ဘာတွေ ပိုင်ဆိုင်တယ်ဆိုတာကို သိသွားလို့ အလွယ်တကူလာပြီး ရန်ရှာလို့ရတာမျိုးကို ပြောတာ။ ဒါမှမဟုတ် ကိုယ့်အင်တာနက် အကောင့်တွေရဲ့ စကားဝှက်တွေကို သိသွားလို့ ခိုးဝင်ပြီး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်တွေ သိသွားတာကအစ ကိုယ့် အွန်လိုင်းဘဏ်ထဲကို ဝင်ပြီး ပိုက်ဆံတွေ ခိုးယူတာအဆုံး ဖြစ်နိုင်တယ်တဲ့ကွယ်။
စိတ်နာကျင်ထိခိုက်မှု (Psychological Risk)
အင်တာနက်ပေါ်မှာ တစ်ဖက်ကလူကို အသင်က မမြင်ရပေမယ့် အဲ့လူက ကိုယ့်ကိုစိတ်ဝေဒနာဖြစ်အောင် လိုက်ပြီးနှောင့်ယှက်တာမျိုး ပြုလုပ်တာတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်။ အဆိုးဆုံးကတော့ ကိုယ့်ကို ခြိမ်းခြောက်တာတွေ၊ အနိုင်ကျင့်တာတွေ၊ အရှက်ခွဲတာတွေ၊ ငွေညှစ်တာတွေ စသဖြင့် လုပ်လို့ရတယ်ဟဲ့။
အွန်လိုင်းပေါ်က အလိမ်အညာများ (Online Frauds)
အွန်လိုင်းပေါ်မှာ အသင့်ကို ပိုက်ဆံလာတောင်းတာ၊ အချက်အလက် လိမ်တောင်းတာတွေ လုပ်ချင်နေကြတဲ့သူတွေရှိနေတတ်ကြတယ်။ မပါးနပ်ပဲ ယုံလွယ်မယ့်သူတွေကို သူတို့က ချိန်ပြီး ထီပေါက်မယ်၊ မဲပေါက်မယ်၊ အတိုးရမယ်၊ ပိုက်ဆံပြန်ပို့ပေးမယ်စတဲ့ အလိမ်အညာတွေသုံး၊ အကြံအဖန်တွေလုပ်ပြီး ပိုက်ဆံတွေ အချက်အလက်တွေ လိမ်တောင်းတာမျိုးပေါ့ကွယ်။
ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်လေ ကြောက်မသွားပါနဲ့။ အပြင်လောကမှာ နေထိုင်သလိုပဲပေါ့။ ကိုယ့်ဘက်က အမြဲဂရုစိုက်ရင် ဘာအန္တရာယ်မှ ဖြစ်လာမှာမဟုတ်ဘူး။ အဲ့တော့ နောက်တစ်ခေါက်က စပြီးတော့ အွန်လိုင်းမောင်မယ်သစ်တို့ကို အင်တာနက် လုံခြုံရေးအကြောင်း၊ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်တွေကို ထိန်းသိမ်းရမယ့် အကြောင်းနဲ့၊ အနှောင့်အယှက်ရန်တွေကနေ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲဆိုတာကို ဒီဂျစ်တယ် ပေါ်ဦးကနေ စပြောတော့မယ်။